چه فروشنده خودرو باشید و چه خریدار آن، باید نکاتی را درباره نحوه نوشتن قرارداد اولیه خودرو که به آن مبایعه‌نامه یا قولنامه ماشین می‌گویند بدانید. برخلاف تصور بسیاری از افراد، حتی قولنامه‌ای که به‌صورت دستی روی یک تکه کاغذ نوشته می‌شود، وقتی امضای دو طرف قرارداد در پایین آن می‌آید وجاهت قانونی پیدا می‌کند. بر‌اساس بندهای این قولنامه و شروطی که در آن قید کرده‌اید، می‌توانید نسبت به قرارداد عمل کرده یا آن را فسخ کنید. باید بدانید که تنظیم یک مبایع نامه چه به صورت دستی و چه در فرمت‌های تایپ شده و آماده‌ای که وجود دارد طرفین را نسبت به اجرای آن متعهد می‌کند. بنابراین قولنامه خودرو را باید دقیق بنویسید؛ حتی اگر طرف دیگر معامله، دوست قدیمی یا قوم‌و‌خویش شماست!
نکات مهم در نوشتن قولنامه خودرو
برخی از شروط مهم که باید در برگه قولنامه ماشین آورده شوند عبارت‌اند از:
۱. عدم حضور هر یک از طرفین در دفترخانه اسناد رسمی شماره (شماره دفترخانه) در زمان مقرر، عدم ارائه مستندات و مدارک لازم برای تنظیم سند از طرف فروشنده و عدم پرداخت ثمن معامله تا تاریخ (…./…./…..) توسط خریدار موجب فسخ معامله می‌شود.
در این بند علاوه بر پیش‌بینی حق فسخ زمانی که یکی از طرف‌های معامله به تعهدات خودش عمل نمی‌کند، می‌توان مبلغی را نیز به عنوان جریمه این عدم انجام تعهد (وجه التزام) تعیین نمود.
۲. در رابطه با حق فسخ در معاملات باید بدانیم که وجود یا عدم وجود حق فسخ کاملا وابسته به توافق طرفین است. این توافق می‌تواند به اشکال مختلفی صورت بگیرد:
برای هیچکدام از خریدار و فروشنده حق فسخ نگذارید
هر دو طرف معامله حق فسخ داشته باشند
یکی از طرفین حق فسخ معامله را داشته باشد
هر کدام از طرفین که قصد فسخ معامله را داشته باشد باید مبلغی را نیز به عنوان جریمه بپردازد.
نکته: در صورتیکه در مورد حق فسخ در مبایعه نامه صحبتی نشود به معنای این است که برای هیچکدام از طرفین حق فسخ وجود ندارد.
نکته: معمولا در فرمت‌های آماده مبایعه نامه‌ها بند زیر به عنوان بند مربوط به حق فسخ ذکر می‌شود:
همه خیارات از جمله خیار غبن به هر عنوان ادعا و به هر میزان اسقاط شد. موارد تقلب و تدلیس از این موضوع مستثنی است.
۳. مسئولیت هر نوع تخلف اعم از راهنمایی و رانندگی، کیفری و مدنی که با استفاده از مورد معامله به وقوع پیوسته باشد و نیز مسئولیت آسیب‌های وارده و خرابی‌های خودرو تا زمان تحویل به عهده فروشنده است.
۴. یکی از شرایط مهم درباره مورد معامله این است که باید خودِ خودرو، لوازم جانبی، همه اسناد و مدارک و بیمه‌نامه آن را بررسی کنید و این موارد را در قولنامه هم بنویسید. این مورد را به‌صورت زیر بنویسید:
«مورد معامله با تمام لوازم موجود و اسناد و مدارک، با رؤیت کامل فنی و بدنه توسط خریدار و کارشناس مورد اعتماد او صورت گرفت و از کمیت و کیفیت آن آگاه است. بنابراین خریدار پس از امضای این قرارداد ادعایی نسبت به عدم سلامت فنی و بدنه خودرو ندارد.»
نکته: بدیهی است با امضای این بند خریدار عملاً حق فسخ معامله را به دلیل ایرادهایی که بعداً متوجه آن‌ها می‌شود از دست می‌دهد. بنابراین اگر خریدار خودرو هستید، حتما و حتما قبل از امضای قولنامه خودرو، خودرو را به یک کارشناس خبره نشان دهید تا از سلامت آن مطمئن شوید. لوازم جانبی آن را چک کنید. بررسی بیمه‌نامه را هم فراموش نکنید.
۵. در انتهای قولنامه خودرو، امضای فروشنده، خریدار و شهود را درج کنید. قولنامه حتما باید در دو برگ نوشته شود. هنگام وارد کردن اطلاعات کاربن بگذارید تا هر چیزی که می‌نویسید عینا در برگه دوم کپی شود. به طور کلی در قرارداد ذکر کنید که چند نسخه از این قولنامه وجود دارد.
نکته: بهتر است متن قولنامه تایپی باشد، اما اگر دستی می‌نویسید حداقل خوانا بنویسید. اگر به هر دلیلی اشتباهی صورت گرفت، حتما درباره آن در انتها توضیح بدهید و فروشنده و شاهدان هم باید توضیح مربوط به تصحیح متن را امضا کنند.
نکته: هنگام امضا کردن کاربن را بردارید. امضای هر دو برگه باید عملا انجام شود و نباید امضا کاربن‌شده باشد.
چنانچه برای خرید و فروش خودرو از سرویس کارشناسی خودرو کارنامه استفاده می‌کنید، می‌توانید در زمینه تنظیم قرارداد قانونی نیز، از کارشناسان ما خدمات دریافت کنید و معامله کاملا مطمئنی داشته باشید.
